Gut hastalığında beslenme nasıl olmalıdır? Bu yazımızda Gut hastalığı ve beslenme hakkında dikkat edilecek noktalardan bahsedeceğiz. Gut hastalığında özellikle yüksek et tüketimini sınırlandırmak gerektiği için Kurban Bayramı öncesi bu konuya değinmek umarım sizler için yararlı olacaktır.
Eski Yunan ve Romalılardan beri imparatorlar ve kralların hastalığı olarak bilinen Gut Hastalığının, aşırı yeme ve içme ile bağlantılı olduğu bilinirdi. Önceleri sadece refah seviyesi yüksek olan insanlar Gut Hastalığına sebep olabilecek gıdaları alabilirdi. Bugün ise bu bir halk hastalığı haline gelmiştir.
Gut hastalarının yaklaşık olarak % 95′i 40-50 yaş arası erkeklerdir. Bayanlarda nadir görülür ve çoğunlukla gut hastalığına yakalanan kadınlar menopoz sonrası döneme girmiştir.
Gut hastalığının oluşmasında kalıtsal faktörlerin yanı sıra özellikle yeme alışkanlıkları büyük rol oynamaktadır.
- Ailede gut öyküsünün olması,
- yanlış beslenme alışkanlıkları ve obezite,
- alkol tüketimi gut hastalığı riskini arttırır.
Gut Hastalığı Neden Olur?
Gut hastalığı, romatizma hastalıklarından sayılır. İlk belirgin bulgu yanan, kızarmış ve şişmiş bir eklemdir. En sıklıkla etkilenen eklem, ayağın büyük parmaklarının çıkıntılarıdır ve aslında temelde neredeyse her eklem Gut Hastalığına yakalanmış olabilir (bacaklar, ayaklar, diz, eller, parmaklar). Eklemlerin ve yumuşak kısımların enfekte olması dokularda ürik asit kristallerinin depolanması sebebiyle olur.
Ürik Asit Değerleri Kanınızda Sürekli Olarak Yüksek İse (Hiperürisemi), bu şu anlama gelir:
- fazla ürik asit üretilmektedir veya
- vücuttan az atılmaktadır veya
- gıdalarla birlikte fazla alınmıştır.
Böylelikle ürik asit kristalleri oluşur ve ağır enfeksiyon tepkileri meydana gelebilir. Gut Hastalığı nöbeti diye anılan durum yaşanabilir.
Ürik Asit Nedir?
Ürik asit, pürin metabolizmasının ürettiği son üründür. Pürinlerin ayrışmasından ürik asit ortaya çıkmaktadır. Gıdamızın ayrılmaz bir parçası olarak pürinler en fazla et ile sakatat ve baklagillerle (nohut, mercimek, fasulye) alınmaktadır.
Gut Hastalığı İçin Muhtemel Sebepler
- kalıtsal yatkınlık
- pürin bakımından zengin beslenme (et, sakatat, sosis, baklagiller)
- yüksek alkol kullanımı
- fazla kilo, böbrek işlev bozuklukları ve diğer hastalıklar
Peki Beslenmede Nelere Dikkat Edilmelidir?
✓ Pürinden zengin besinlerin miktarı azaltılır. Özellikle akut ataklarda pürin içeren besinler yenilmez. Ataklar geçince az miktarda tüketilebilir.
✓ Gut ataklarının olduğu dönemlerde 2 hafta boyunca sadece taze sebze ,meyve, taze meyve suları tüketilmelidir. Sonraki dönemde azar azar diğer besinler de diyete eklenebilir.
✓ Gutlu kişilerin çoğu şişman bireyler olduğu için mutlaka zayıflama diyeti uygulanmalıdır. Ancak hızlı kilo vermek kan ürik asit düzeyini artıracağı için yavaş kilo kaybı sağlanmalıdır.
✓ Diyette yağın yüksek olması vücuttan ürik asit atılımını azalttığı için beslenme de yağ azaltılmalıdır. Özellikle katı yağlar (tereyağı, iç yağı, kuyruk yağı, margarin) kullanılmamalıdır.
✓ Protein ihtiyacı yağsız veya yarım yağlı süt ürünleri ile kapatılmalıdır.
✓ Diyette alkali beslenme ile ürat kristallerinin çökmesi önlenir. Bu nedenle daha fazla miktarda meyve, sebze grubu tüketilebilir.(sebzelerden mantar, kuşkonmaz, karnabahar, ıspanak, bezelye hariç)
✓ Hamsi,ançuez,uskumru,ringa balığı,kabuklu deniz ürünleri,midye, et suları,sakatatlar, kuşkonmaz, mantar, fıstık, fıstık ezmesi, ekmek ve bira mayası pürinden zengin besinlerdir. Uzak durulmalıdır.
✓ Zerdeçal,kereviz tohumu eksraktı güçlü bir antienflamatuar besinlerdir. Takviye olarak kullanılabilir.
✓ Ürat kristallerinin atılması için bolca su içilmelidir. (en az günde 2 Litre)
✓ Et ve salam, sucuk, sosis gibi şarküteri ürünleri tüketimi azaltılmalı ve günlük tüketilen et miktarı 60 g üzerine çıkmamalıdır.
✓ Kurubaklagil grubundan (kuru fasulye, nohut, soya fasulyesi, mercimek vb…) yapılan tüketim de günde 60 g’ı geçmemelidir. Ve bir gün içerisinde et grubundan veya baklagil grubundan sadece bir besin seçilmelidir.
✓ Baklagillerden kaçınılmalıdır. (fasulye, nohut, mercimek, soya fasulyesi)
✓ Et çorbalarından vazgeçiniz, hazır çorbalardan, hazır soslardan, ‘paket çorbalarda’, ve çorba özütü katkılarından vazgeçilmelidir.
✓ Kan ürik asit düzeyini artıracağından aminoasit ve protein suplementleri kullanmaları uygun değildir.
✓ Alkol tüketiminden uzak durulmalı. Ancak çay ve kahve tüketimi serbesttir.
Bayram yaklaşıyor, kırmızı et tüketiminde dikkatli olmalısınız! Kurban bayramında 5 madde de kırmızı et tüketiminde dikkat etmeniz gerekenlere buradan ulaşabilirsiniz.
Yorum Yap