Reflü nedir?
Reflü, mide içeriğinin yemek borusuna kaçması sonucunda özefagus mukozasının tahriş olması ve mukozada önce ödem, daha sonra da ülser ve darlık oluşmasıdır. Bilindiği gibi normalde yenen yemekler yemek borusundan mideye iner ve geri gelmez, bunu sağlayan yemek borusu ile midenin birleştiği yerde bulunan kaslardır. Bu kaslarda oluşan gevşeme sonucu asitli mide içeriği yemek borusuna geri kaçar. Mide asidine dayanıklı olmayan yemek borusu ciddi şekilde bu durumdan zarar görür ve tahriş olmaya başlar. Bunun sonucunda da yanma gibi bazı mide şikayetleri oluşur. Özellikle özefagusun alt bölümünde oluşur. Reflü özefajit her 10 kişiden 4’ünde görülür. En tipik belirtisi yemekten 30-60 dakika sonra oluşan ve uzanıp yatmakla başlayan veya artan yanmadır.
Reflü özefajitin oluşum nedenleri;
- Yemek borusunun alt ucundaki kapak fonksiyonlarının bozuk olması
- Mide fıtığının olması
- Mideden yemek borusuna olan kaçağı engelleyen koruyucu mekanizmaların bozulması
- Artmış mide asit salınımı,
- Mide boşalmasında gecikme,
- Midenin aşırı dolgun ve gergin olması
- Kullanılan bazı ilaçlar
Yapılan araştırmalarda obezite ve abdominal yağlanmaya bağlı artan bel çevresinin abdominal basınç artışına ve alt özofageal sfinkterin gevşemesine neden olarak gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) oluşumunda etkili olduğu belirtilmiştir.
Diyetle alınan;
- Toplam yağ, doymuş yağ asidi, kolesterol gibi besin ögelerinin;
- Karbonatlı içecek,
- Kafein, çikolata,
- Nane, soğan gibi bazı besinlerin ve
- Hızlı yemek yeme, öğün atlama gibi beslenme alışkanlıklarının GÖRH oluşumunda ve tedavisinde etkili olduğu yapılan çalışmalarla gösterilmiştir.
Reflüde alt özofageal kapak basıncını artırmak gerekir. Bunun için diyette;
- Proteinden zengin beslenmek,
- Yağları kısıtlamak,
- Kızartma tüketimini azaltmak,
- Nane ya da baharat gibi baharatları içeren besinlerden uzak durmak,
- Alkol, kahve, çikolata ve demli çaydan kaçınmak,
- Soğan ve sarımsak gibi besinlerin tüketimine dikkat etmek gereklidir.
Reflüde yemeğin ve asidik mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasından dolayı, bir süre sonra özellikle yemek borusunda yanma ve buna bağlı olarak tahriş ve ülserleşme görülebilir. Bu durumu azaltmak için;
- Alkol, kafeinli içecekler (çay, kahve, çikolata, kolalı içecek), gazlı meşrubatlar, limon/asit içeren içecekler, domatesli gıdalar ve baharatlı ürünlerden, soğan, sarımsak, tarçın, susam içeren gıdalardan kaçınmak.
- Yoğurt, puding gibi hazmı kola gıdaları tercih etmek.
Reflü Özefajitis’te Beslenme Tedavisi ve Genel Öneriler
- Şişmanlık özefajitisle birlikte olan veya uyarıcı bir faktör olduğu için, hasta yüksek kilolu ise kilo verilmelidir.
- Günde en az 3 öğün düzenli yemek yenmelidir.
- Yatmadan önce yemek yeme alışkanlığından vazgeçilmelidir. (yatmadan en az 2-3 saat önce tüm yeme işlemi bitirilmelidir.)
- Koyu çay, kahve ve karbonatlı içeceklerle birlikte domates, asitli meyve suları, acı baharatlar diyetten çıkarılmalı ve tüketilmemelidir.
- Diyetle fazla miktarda tuz(sodyum klorür) alınması özofagus (yemek borusu) mukozasının aside direncini azaltarak özofajit gelişimini hızlandırmakta ve reflü semptomlarının şiddetini artırmaktadır. Bu nedenle de diyette tuz tüketimi azaltılmalıdır.
- Alt özafajiyal kapak basıncını arttırmak için; proteinden zengin besinler arttırılmalıdır.
- Yemek hacmini azaltmak için yemeklerde sıvı alımı azaltılıp, sıvı alımı öğün aralarına kaydırılır. (yemekten yarım saat önce ve 45 dakika sonra sıvı tüketimi yapılabilir.)
- Kızartmalar, kavurmalar, çok sıcak veya çok soğuk besinler yenilmemelidir.
- Korse gibi karın içi basıncı arttıracak ürünler ve sıkı kemer gibi uygulamalardan kaçınılmalıdır.
- Yemekten sonra yatmaktan kaçınılması gerekir.
- Yatılan yatağın başının 15-25 cm yükseltilmesi gerekir. Aksi halde uyurken de mide içeriği yemek borusuna geri kaçabilir.
- Alt özefagus basıncını azalttığı için alkol kullanılmamalıdır.
- Tok karnına egzersiz yapılmamalıdır. (yemekten 1,5-2 saat sonra)
Yorum Yap